Lavas

Lavas is een grote, imposante, naar selder ruikende plant.

Plantinformatie
Lavas (Levisticum officinalis) is een plant uit de schermbloemenfamilie (Umbelliferae oftewel Apiaceae). Het woord
Levisticum komt van het woord 'levare', wat 'verlichten' betekent. De soortnaam 'officinalis' is een aanduiding dat een plant
al heel lang in gebruik is als geneeskruid. Het woord ‘officina’, is de werkplaats van de ‘kruidenbroeder’ in de kloosters,
een woord dat nu nog gebruikt wordt voor het labo van een apotheek.

Ondanks dat Lavas ook wel maggikruid wordt genoemd heeft het niets te maken met het oorspronkelijke maggi recept.
Andere volksnamen zijn manskracht, leverstok en bergselder.

De plant is door de Romeinen verspreid over de rest van Europa. Het was bij de Romeinen een zeer geliefd en veel
gebruikt kruid. Zo schreef de Romeinse schrijver Apicius, vaak en veel over dit zeer kenmerkende kruid.

Lavas maakt rechtopstaande holle ronde stengels, die bovenaan vertakt zijn. De bladeren onderaan de struik zijn groot,
maar taai. De lekkerste bladeren zitten hoger aan de plant.

Verzorging
Lavas wil graag ruimte hebben, zon en veel vocht. Als je dit allemaal aan hem geeft raak je hem niet meer kwijt. Doordat
de plant zo groot wordt (soms tot 2 meter hoog) heb je aan 1 plant genoeg en dan kan je je hele familie ook nog van
lavas voorzien. Grote planten verplaatsen gaat slecht. De wortels zijn groot, vlezig en ongelofelijk sterk. Zo heb ik al een
keer een schep erop gebroken en nog kwam de plant gewoon weer terug. Dus weet goed waar je hem neer wilt zetten.

De plant heeft een paar jaar nodig om volwassen te worden en zijn uiteindelijke formaat te bereiken. Maar je kan direct
het eerste jaar er al van eten, want van Lavas heb je maar weinig nodig. Vanaf 2 jaar oude planten heb je er geen
omkijken meer naar. De jongere planten vinden het fijn als ze van tijd tot tijd wat extra water krijgen en als je concurrentie
weghoudt.

Lavas zaait zich in sommige tuinen prima uit en in andere helemaal niet. Wil je zeker zijn dat je straks lavas kan eten,
koop dan een plant. Je hebt aan 1 plant ruim genoeg.

In de keuken / gebruik
Zowel de bladeren als de zaden worden gebruikt in de keuken en hebben een selderijachtige smaak. Bladeren worden
gebruikt in stoofschotels, salades, sauzen en soepen. Maar wij gebruiken het ook fijngesnipperd over de salade, door
kruidenboter en in de aardappelsalade. Probeer het eens met peulvruchten, je maakt ze zo net even anders.

De stengels schijn je te kunnen versuikeren, net als bij Engelwortel, maar dat hebben wij nog nooit geprobeerd.

Het zaad wordt gebruikt om brood smaak te geven en hartige koekjes. Lavas is een echte smaakversterker.
Het gebruik tijdens de zwangerschap wordt door sommigen afgeraden. Lavas verlicht spijsverteringsproblemen.

Mijn Culpeper boek, vermeld Lavas als een prima kruid voor vrouwen. Zo helpt het bij menstruatieproblemen. Maar
Culpeper zegt er meer over: Bij spijsverteringsstoornissen, gebrek aan eetlust, anorexie, opgeblazenheid, darmgassen,
winderigheid, vochtophoping, zweetdrijvend, ook bij blaasstenen, hoest, angina, andere keelpijn, aften, goed middel om
mee te gorgelen, bij ooginfecties. Je ziet een hele waslijst met mogelijkheden, dat verklaard waarschijnlijk waarom de
Romeinen er al zo dol op waren.

Speelt je maag op? Cognac, wat lavaszaad, schepje suiker en drinken maar....

Voorzichtig
Niet gebruiken tijdens de zwangerschap i.v.m. het mogelijk opwekken van een miskraam.

Gebruikte bronnen
Culpeper's Complete Herbal, Nicholas Culpeper
Groot handboek geneeskrachtige planten